Als inwoner kun je meedenken over hoe en waar al die nieuwe zonne- en windenergie het beste opgewekt kan worden. Maar dat niet alleen. Als omwonende van een zonnepark kan je daar ook je voordeel mee doen. Hoe? Dat verschilt per project. Er zijn meerdere vormen van financiële participatie.
Lokaal eigendom
In het Nederlandse Klimaatakkoord is afgesproken dat we ernaar streven dat grootschalige energieprojecten (zoals zonneparken) voor 50% in eigendom komen van inwoners en bedrijven. Zo kunnen projectontwikkelaars, inwoners en bedrijven gelijkwaardig samenwerken in de ontwikkeling, bouw en exploitatie. Lokaal eigendom betekent dus dat inwoners en ondernemers samen, deels, of helemaal eigenaar zijn van windmolens of zonnepanelen. En dat zij kunnen meebeslissen over het project en over de opbrengsten. Lokaal eigendom is dus een belangrijke variant van financiële participatie.
Energiecoöperaties
Voor het bewerkstelligen van lokaal eigendom, werken wij door heel Nederland samen met energiecoöperaties. Via een energiecoöperatie kunnen inwoners mede-eigenaar worden van onze zonneparken. Energiecoöperaties spelen namelijk een hoofdrol in de energietransitie. Zij willen de gemeente en haar inwoners helpen te verduurzamen en zijn voor ons een belangrijke partner om ervoor te zorgen dat een deel van de opbrengsten van onze projecten terugvloeien naar de maatschappij. Waar energiecoöperaties kennis van lokale wensen en initiatieven inbrengen, nemen wij ervaring mee in het ontwikkelen van zonneparken en participatiemogelijkheden. We versterken elkaar.
Financiële deelneming (obligaties)
Bij sommige projecten wil men niet risicovol investeren, maar alleen financieel mee participeren zonder hoge risico’s. Dit kan dan door middel obligaties. Obligaties zijn vormen van financiële deelnemingen en kunnen worden verkocht door de ontwikkelaar. Het voordeel van obligaties ten opzichte van aandelen is dat er minder risico gelopen wordt doordat er afspraken worden gemaakt over een vast rendement voor een vaste looptijd. Voor meerdere projecten hebben wij dit gedaan in samenwerking met www.zonnepanelendelen.nl. Ook hierbij is het mogelijk dat de omgeving (of de inwoners in de gemeente) de mogelijkheid krijgt om met voorrang te investeren. Eerder deden wij dit bij Zonnepark Bloesemlaan.
Omgevingsfonds
Een omgevingsfonds (soms ook wel een gebieds- of duurzaamheidsfonds genoemd) is een fonds voor de inwoners in de omgeving van het zonnepark. Op deze manier kan de ontwikkelaar een collectieve vorm van financiële participatie faciliteren door een afdracht te doen aan een omgevingsfonds. Het fonds kan het beste beheerd worden door (een vertegenwoordiging van) omwonenden van het zonnepark en ingezet worden om de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid te vergroten. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld zonnepanelen op het clubhuis van de plaatselijke voetbalvereniging of een voedselbos. De ontvangers van het omgevingsfonds dragen geen financiële lasten of projectrisico’s. Wanneer het omgevingsfonds als primaire vorm van financiële participatie wordt aangewezen hanteert de sector een richtbedrag van €0,40/€0,50 per megawattuur (MWh) per jaar.
Omwonendenregeling
Bij een omwonendenregeling is het uitgangspunt om samen met de omgeving participatievormen te realiseren zonder financiële risico’s. Ontwikkelaars kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan de verduurzaming van woningen of bedrijfspanden in de buurt door het plaatsen van zonnepanelen, door elektrische laad palen te installeren of groene stroom met korting aan te bieden.
Lokale werkgelegenheid
Ook voor bedrijven kan de komst van een zonnepark interessant zijn. Bij het ontwikkelen van zonneparken gaat TPSolar altijd opzoek naar lokale ondernemers en bedrijven in de buurt van het zonnepark die op verschillende manieren kunnen helpen bij bouw-, beheer- en onderhoudswerkzaamheden. Specifiek gaat TPSolar daarin opzoek naar lokale partners waar een langdurige samenwerking mee kan worden aangegaan. Het zonnepark staat er namelijk ongeveer 25 jaar lang. Gedurende die exploitatietermijn is het prettig om snel te kunnen schakelen met bedrijven in de buurt van het zonnepark, bijvoorbeeld voor elektrotechnische werkzaamheden of voor het bijhouden van de landschappelijke inpassing.
Ook Zonnepark Lungendonk in de gemeente Someren is in samenwerking met lokale- en regionale bedrijven gerealiseerd, zie de video: https://youtu.be/kb2rPmbO7Is
Verschillende mogelijkheden
TPSolar doorloopt bij elk project een proces om te komen tot een wenselijke en haalbare vormgeving van participatie. Ook dit is maatwerk. Elk project is anders, net als de wensen van de omgeving.